Artificial Intelligence Act: latest update

15 March 2024

 

Untitled design-Apr-26-2023-09-31-15-6201-AM


De verwerkingsgrondslag ‘gerechtvaardigd belang’ heeft de afgelopen jaren heel wat stof doen opwaaien in de privacywereld. Zo stond dit onderwerp in meerdere rechtszaken, zoals die van VoetbalTV en de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond (KNLTB), centraal en legde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hoge boetes op voor het onrechtmatig gebruik van een gerechtvaardigd belang als grondslag. 

Om er zeker van te zijn dat deze grondslag alleen in de juiste gevallen wordt gebruikt, dient een gerechtvaardigdbelangtoets uitgevoerd te worden. Dit blijkt in de praktijk een flinke uitdaging te zijn voor organisaties. 

Achtergrondinformatie

Volgens art. 6 AVG is er sprake van een rechtmatige verwerking als deze (in elk geval) plaatsvindt op basis van één van de voorgeschreven verwerkingsgrondslagen. Het gerechtvaardigd belang, dat zijn grondslag vindt in art. 6.1(f) AVG is een flexibele en daarom veelvuldig gekozen grondslag voor het verwerken van persoonsgegevens. Deze grondslag kan alleen gebruikt worden wanneer de verwerking noodzakelijk is voor de behartiging van het gerechtvaardigd belang van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde. Dit belang moet opwegen tegen de grondrechten en fundamentele vrijheden van de betrokkenen van wie persoonsgegevens worden verwerkt. Organisaties hebben de wettelijke verplichting om deze belangenafweging uitvoerig te motiveren in hun documentatie. Dit kan door het uitvoeren van een gerechtvaardigdbelangtoets, in het Engels ook wel bekend als de legitimate interest assessment (LIA). 

Hoewel het begrip gerechtvaardigdbelangtoets en de uitvoering hiervan niet specifiek in de AVG wordt genoemd, kan de opbouw hiervan wel uit art. 6.1(f) AVG worden afgeleid. In hoofdlijnen bevat deze drie stappen. Als eerste moet worden beoordeeld of het doel dat je voor de verwerking hebt gebruikt, in overeenstemming is met het gerechtvaardigd belang dat je probeert na te streven. Ten tweede moet een noodzakelijkheidstoets worden uitgevoerd, waarbij wordt beoordeeld of de verwerking waarvoor het gerechtvaardigd belang wordt gebruikt, echt noodzakelijk is om het doel te bereiken. Als laatste moet een belangenafweging worden gemaakt waarbij moet worden beoordeeld of je gerechtvaardigd belang zwaarder weegt dan de rechten en vrijheden van de betrokkenen van wie je persoonsgegevens verwerkt. 

Omdat een uitleg betreffende de correcte uitvoering van een gerechtvaardigdbelangtoets in de AVG ontbreekt, geven organisaties een uiteenlopende invulling aan het beoordelen van het gerechtvaardigd belang. Momenteel worden gerechtvaardigdbelangtoetsen door organisaties voornamelijk in Word of Excel uitgevoerd door middel van het beantwoorden van een gevarieerd en vaak beknopt aantal vragen. Dit met vaak onvolledige en/of onjuiste uitkomsten als gevolg.

Privacy Perfect Legitimate Interest Assessment

Met onze nieuwe, volledig geïntegreerde module voor het toetsen van gerechtvaardigd belang wil PrivacyPerfect het gat tussen de hierboven omschreven wettelijke verplichting en de onduidelijke aanpak van het uitvoeren van een gerechtvaardigdbelangtoets dichten. Onze module bestaat uit een rechtvaardigheids- en een noodzakelijkheidstoets met afsluitend een belangenafweging. Het systeem zal aan de hand van de gegeven antwoorden een inschatting geven of je voor een specifieke verwerking over een gerechtvaardigd belang beschikt of niet. Daarnaast wordt aandacht besteed aan maatregelen die je kunt implementeren om jouw belang te versterken. Op deze wijze voorkom je dat je onjuist gebruik maakt van artikel 6(f) van de AVG.

Wil je meer informatie over onze gerechtvaardigdbelangmodule? Klik dan hier. 

Bronnen:

https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/atoms/files/normuitleg_gerechtvaardigd_belang.pdf

https://www.stibbe.com/nl/publications-and-insights/zuiver-commercieel-belang-ook-gerechtvaardigd-belang-raad-van-state-laat

https://www.raadvanstate.nl/@132264/geen-boete-voor-voetbaltv/#:~:text=Volgens%20VoetbalTV%20is%20een%20%27gerechtvaardigd,en%20het%20spelplezier%20van%20voetballiefhebbers

https://www.ictrecht.nl/blog/de-grondslag-gerechtvaardigd-belang-oplossing-voor-privacy-horde

https://www.gdpreu.org/the-regulation/key-concepts/legitimate-interest/

https://www.itgovernance.eu/blog/en/the-gdpr-legitimate-interest-what-is-it-and-when-does-it-apply