Artificial Intelligence Act: latest update

Dit is de tweede blog van onze ‘Europe Fit for Digital Age’ reeks. We zullen in dit blog aandacht besteden aan de Digital Services Act (DSA).

Op 16 november 2022 is de Digital Services Act in werking getreden, welke regels  daadwerkelijk van kracht zullen worden per 1 januari 2024. Met de komst van de DSA worden er voor het eerst gemeenschappelijke regels vastgesteld voor digitale intermediairs in de gehele Europese Unie. 

Doelstellingen

De DSA streeft naar een veiligere en transparante online omgeving en een goede werking van de interne markt voor tussenhandeldiensten op het gebied van innovatie en concurrentie. De bescherming van burgers staat hierbij centraal. De nieuwe wet is een reactie op de groeiende bezorgdheid omtrent de rol van digitale diensten in de samenleving, zoals de verspreiding van desinformatie, haatdragende taal en illegale inhoud. Om deze doelstellingen te bewerkstelligen, roept de DSA rechten en plichten in het leven voor verschillende soorten digitale diensten. 

Reikwijdte en regels 

De digitale diensten die onder de DSA vallen, ook wel tussenhandeldiensten genoemd, omvatten een breed scala aan online diensten, maar de focus ligt voornamelijk op regels voor digitale tussenpersonen en platforms. Onder deze categorie digitale diensten vallen online platforms zoals marktplaatsen, sociale medianetwerken, hostingbedrijven en zoekmachines.

De DSA legt aanbieders van bovenstaande digitale diensten, afhankelijk van de soort en grootte van de digitale dienst, verschillende regels op. Zo treft het nieuwe maatregelen tegen illegale online goederen, -diensten of -inhoud, o.a. door het in het leven roepen van een mechanisme voor gebruikers om dergelijke inhoud te signaleren en voor platforms om samen te werken met ‘betrouwbare flaggers’. Ook stelt het nieuwe verplichtingen inzake de traceerbaarheid van zakelijke gebruikers, waardoor verkopers van illegale goederen kunnen worden getraceerd. 

Daarnaast komt er een verbod op bepaalde soorten gerichte advertenties op online platforms. Hieronder vallen advertenties gericht op kinderen of advertenties die speciale categorieën persoonsgegevens gebruiken, zoals etniciteit, politieke opvattingen, seksuele geaardheid. Ook zullen de regels voor meer transparantie op de platforms zorgen. Dit is slechts een greep uit de lange lijst van nieuwe regels.

Eén specifieke groep digitale diensten legt de DSA nog een aantal extra regels op, namelijk de zogenoemde ‘very large online platforms’ (VLOPS) en de ‘very large online search engines’ (VLOSEs). Hieronder worden gekwalificeerd bedrijven die met hun platform op jaarbasis meer dan 10% van de EU-bevolking (45 miljoen gebruikers) bereiken. Naar aanleiding van de publicatie van de jaarcijfers van bedrijven, is er eind april door de Commissie een lijst gepubliceerd van zeventien VLOPS en twee VLOSEs die binnen deze reikwijdte vallen. Dit zijn voornamelijk marktplaatsen, sociale netwerken, platforms voor het delen van content, app stores, online reis- en accommodatie platforms en grote zoekmachines. Onder andere Alibaba AliExpress, Bing, Facebook, Google, Instagram, LinkedIn, Snapchat, TikTok, Twitter, Wikipedia en YouTube worden door de commissie als ‘zeer groot platform’ gekwalificeerd. Enigszins minder in de lijn der verwachting zijn Zalando en Booking, die tevens door de Commissie op de lijst zijn geplaatst. Voor deze bedrijven gelden onder de DSA specifieke regels die de risico’s die zij vormen omtrent illegale inhoud en hun impact op de grondrechten, de openbare veiligheid en het welzijn van Unieburgers inperken. 

Bevordering van de interne markt

De nieuwe regels zullen ook een zichtbaar positief effect hebben op de interne markt en tegelijkertijd bedrijven ten goede komen. Met de komst van de DSA zullen er voor de gehele EU dezelfde regels gelden. Hierdoor zal de internationale digitale handel binnen de interne markt naar verwachting met 2% toenemen. Het zal voor bedrijven gemakkelijker zijn om aan de regels te voldoen, en kleine en micro-ondernemingen zullen in sommige gevallen worden vrijgesteld van bepaalde kostbare verplichtingen. Bovendien zullen illegale activiteiten en producten worden aangepakt, zodat legitieme bedrijven verder kunnen groeien.

Hoe verder

De DSA zal de komende tijd een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van de digitale toekomst van Europa. Echter betekent dit ook dat de impact ervan groot zal zijn voor de tussenhandeldiensten waarop de DSA zich richt. Met uitzondering van micro- of kleine ondernemingen worden deze diensten namelijk gedwongen om hun werkwijze (grondig) te herzien. Daarnaast hebben grote platformen, vallend onder de door de Commissie aangewezen ‘zeer grote platformen’, sinds bekendmaking vier maanden de tijd om deze regels te implementeren. Tijdig beginnen met implementeren van de nieuwe regels is van belang om niet naleving van de regels en fikse boetes te voorkomen. 

PrivacyPerfect volgt alle nieuwe updates met betrekking tot deze nieuwe wetgevingen op de voet. Houd onze aankomende blogs in de gaten, waarin we enkele van deze nieuwe wetten verder zullen toelichten.

Tot volgende keer!

Team PrivacyPerfect